Trong quá trình học tiếng Anh, việc nắm vững các nguyên âm và phụ âm là một yếu tố quan trọng để phát triển kỹ năng nghe, nói, đọc và viết. Nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh không chỉ tạo nên cấu trúc cơ bản của các từ vựng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến cách phát âm. Bài viết sau đây, KidsUP sẽ giúp bạn hướng dẫn bé thực hành phát âm chuẩn xác hơn, giúp dễ dàng chinh phục ngôn ngữ này.
Nguyên âm và phụ âm trong tiếng anh là gì?
Nguyên âm và phụ âm trong tiếng anh đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành từ vựng, ảnh hưởng đến cách phát âm. Việc hiểu rõ về cách chúng hoạt động giúp bé nghe và phát âm tiếng anh chính xác.
Tìm hiểu về nguyên âm trong tiếng anh
Đầu tiên, bạn cần hiểu được các nguyên âm trong tiếng anh nghĩa là gì. Nguyên âm (vowel) trong tiếng Anh là các âm thanh được phát ra khi không có sự cản trở của luồng không khí từ thanh quản qua miệng.
– Cách nhận diện và phát âm các nguyên âm đơn trong tiếng anh
Nguyên âm đơn trong tiếng anh sẽ được chia thành hai nhóm từ: Nguyên âm đơn ngắn và nguyên âm đơn dài.
Ba mẹ hãy tham khảo bảng nguyên âm đơn dài trong tiếng Anh sau đây:
| Nguyên âm đơn dài | Cách phát âm | Ví dụ |
| /i:/ | Cách phát âm tương tự như chữ “i” trong tiếng Việt nhưng kéo dài âm thanh, đồng thời giữ âm trong khoang miệng.
Hai môi của bạn sẽ căng ra hai bên, phần đầu lưỡi đẩy lên sát bên trên vòm miệng. |
tea – /tiː/ (trà) |
| /u:/ | Cách phát âm giống âm “u” trong tiếng Việt, nhưng kéo dài âm. Bạn cần giữ âm trong khoang miệng và không đẩy hơi ra ngoài.
Chu môi chu về phía trước, phần lưỡi nâng lên cao gần chạm vào vòm miệng trên. |
moon – /muːn/ (mặt trăng) |
| /æ/ | Cách phát âm giống sự kết hợp của “a” và “e”. Lưỡi đặt ở giữa và hơi nâng lên, nhưng không quá cao.
Âm phát ra ngắn và căng, không kéo dài như các âm dài khác. |
hat – /hæt/ (cái mũ) |
| /a:/ | Cách phát âm tương tự như âm “a”, nhưng miệng mở rộng, lưỡi hạ thấp. Âm được phát ra một cách thoải mái và kéo dài hơi. | car – /kɑːr/ (xe hơi) |
| /ɜ:/ | Cách phát âm tương tự như âm “ơ”, nhưng phần lưỡi cong lên. Hai môi thả lỏng, đẩy lưỡi lên sát vòm miệng, uốn cong về phía sau, | girl – /ɡɜːl/ (cô gái) |
| /ɔ:/ | Cách phát âm tương tự âm “o”, nhưng phải dùng hơi đẩy từ thanh quản lên khoang miệng, đồng thời uốn lưỡi lên. | born – /bɔːn/ (sinh ra) |
Dưới đây là bảng nguyên âm đơn ngắn chi tiết trong tiếng Anh:
Nguyên âm đơn ngắn là những nguyên âm được phát âm ngắn gọn, không kéo dài, và thường có sự khác biệt rõ ràng với nguyên âm dài trong tiếng anh. Khi bé phát âm các nguyên âm ngắn, thời gian phát âm được rút ngắn lại và thường được sử dụng trong các từ ngắn gọn.
| Nguyên âm đơn ngắn | Cách phát âm | Ví dụ |
| /i/ | Cách phát âm tương tự như âm “i”, nhưng mở rộng môi hai bên, dùng lực đẩy hơi lên. | fish – /fɪʃ/ (cá) |
| /ʊ/ | Cách phát âm giống như âm “u”, đồng thời đưa môi về phía trước, cong lưỡi và bật âm thanh. | put – /pʊt/ (đặt) |
| /e/ | Cách phát âm gần giống như âm “e”. Cần căng nhẹ hai môi về hai bên, hạ thấp lưỡi, đẩy hơi từ thanh quản. | bed – /bed/ (giường) |
| /ɒ/ | Cách phát âm gần giống với âm “o”. Môi tròn, mở miệng nhẹ, đồng thời uốn cong lưỡi và bật hơi. | hot – /hɒt/ (nóng) |
| /ʌ/ | Cách phát âm có sự lai giữa âm “ă” và âm “ơ”. Miệng thả lỏng, lưỡi đặt ở khoảng không, đồng thời bật hơi nhanh. | cup – /kʌp/ (cái cốc) |
| /ə/ | Cách phát âm tương tự như âm “ơ”. Hai môi mở nhẹ, thả lỏng lưỡi, sau đó đẩy hơi dứt khoát. | sofa – /ˈsəʊfə/ (ghế sô pha) |
Bên cạnh nguyên âm đơn, tiếng Anh còn có nguyên âm đôi. Các nguyên âm đôi trong tiếng anh là các âm kết hợp giữa hai nguyên âm, được phát âm liền nhau trong cùng một âm tiết.
| Nguyên âm đôi | Cách phát âm | Ví dụ |
| /iə/ | Cách phát âm tương tự như “ia”. Đọc âm /i/, sau đó chuyển sang âm /ə/ | hear – /hɪə/ (nghe) |
| /eə/ | Đọc âm /e/ sau đó chuyển nhanh sang âm /ə/ | hair – /heə/ (tóc) |
| /ei/ | Cách phát âm tương tự như âm “ây”. Đọc âm /e/ sau đó chuyển sang /i/ | make – /meɪk/ (làm) |
| /ɑi/ | Cách phát âm tương tự như âm “ai”. Đọc âm /a/ sau đó chuyển sang âm /i/ | high – /haɪ/ (cao) |
| /ʊə/ | Đọc thành âm /ʊ/ sau đó lướt sang âm /ə/ | pure – /pjʊə/ (nguyên chất) |
| /ɑʊ/ | Đọc tương tự như âm /âu/ | house – /haʊs/ (ngôi nhà) |
| /əʊ/ | Bắt đầu đọc âm /ə/ sau đó chuyển nhanh sang âm /ʊ/ | go – /ɡəʊ/ (Anh-Anh) |
| /ɔi/ | Cách phát âm tương tự như âm “oi”. Đọc âm /o/ sau đó chuyển sang âm /i/ | toy – /tɔɪ/ (đồ chơi) |
Tìm hiểu về phụ âm trong tiếng anh
Phụ âm là gì trong tiếng anh? Phụ âm (consonants) trong tiếng Anh là các âm được phát ra khi có sự cản trở dòng khí trong khoang miệng hoặc vòm họng.
Trong tiếng Anh, phụ âm được chia thành hai loại chính là phụ âm vô thanh và phụ âm hữu thanh. Phụ âm vô thanh là những âm thanh được tạo ra khi không có sự rung động của dây thanh quản. Phụ âm hữu thanh được tạo ra khi có sự rung động của dây thanh quản.
| Phụ âm vô thanh | Ví dụ | Phụ âm hữu thanh | Ví dụ |
| /p/ | cup – /kʌp/ (cái cốc) | /b/ | ball – /bɔːl/ (quả bóng) |
| /k/ | king – /kɪŋ/ (vua) | /g/ | game – /ɡeɪm/ (trò chơi) |
| /f/ | friend – /frɛnd/ (bạn bè) | /v/ | van – /væn/ (xe tải nhỏ) |
| /s/ | sun – /sʌn/ (mặt trời) | /z/ | zero – /ˈzɪə.rəʊ/ (số không) |
| /t/ | time – /taɪm/ (thời gian) | /d/ | dog – /dɒɡ/ (con chó) |
| /tʃ/ | chair – /tʃeə/ (cái ghế) | /dʒ/ | judge – /dʒʌdʒ/ (thẩm phán) |
| /θ/ | think – /θɪŋk/ (nghĩ) | /ð/ | father – /ˈfɑː.ðər/ (bố) |
| /ʒ/ | Decision – /dɪˈsɪʒən/ (quyết định) |
Một số phụ âm còn lại và cách phát âm:
| Phụ âm | Cách phát âm | Ví dụ |
| /m/ | Cách phát âm như âm “m”. Hai môi mím nhẹ, rung nhẹ thanh quản. | music – /ˈmjuː.zɪk/ (âm nhạc) |
| /η/ | Cách phát âm tương tự như âm “ng”. Môi hở nhẹ, phần sau lưỡi chạm vào ngạc mềm. | sing – /sɪŋ/ (hát) |
| /l/ | Phát âm tương tự âm “l” trong tiếng Việt. | love – /lʌv/ (yêu) |
| /j/ | Cần đặt phần thân của lưỡi chạm trên vòm miệng, rung thanh quản. | young – /jʌŋ/ (trẻ) |
| /n/ | Cách phát âm tương tự như âm “n”. Cần đặt lưỡi sát vòm miệng, đẩy hơi để rung thanh quản. | nine – /naɪn/ (số chín) |
| /h/ | Cách phát âm gần giống như âm “h”. | hello – /həˈləʊ/ (xin chào) |
| /r/ | Đưa môi về phía trước, lưỡi cong lên, cảm nhận được sự rung trong thanh quản. | right – /raɪt/ (đúng) |
| /w/ | Cách phát âm tương tự như âm “qu”. Đầu tiên sẽ chu môi về phía trước, khi phát âm thì thu lưỡi vào trong. | water – /ˈwɔː.tər/ (nước) |
Phương pháp giúp trẻ mầm non học nguyên âm và phụ âm tối ưu
Có những phương pháp nào để học nguyên âm và phụ âm trong tiếng anh hiệu quả? Ba mẹ có thể tham khảo một số phương pháp được các chuyên gia giáo dục khuyến khích sau đây nhé!
Học qua hình ảnh và âm thanh
Ba mẹ nên sử dụng flashcards minh họa từng nguyên âm và phụ âm kèm hình ảnh đồ vật bắt đầu bằng chữ cái đó. Ví dụ: A đại diện cho Apple, B đại diện cho Banana,… Việc kết hợp giữa hình ảnh và chữ cái giúp trẻ dễ dàng liên kết giữa âm thanh và vật thể thực tế, từ đó ghi nhớ dễ dàng hơn.
Trẻ mầm non rất thích các bài hát vui nhộn và video có giai điệu dễ nghe. Các bài hát về bảng chữ cái tiếng Anh như “ABC Song” giúp bé học cách phát âm một cách tự nhiên qua giai điệu. Những video sinh động với hình ảnh minh họa vui nhộn sẽ kích thích hứng thú học tập của trẻ.
Sử dụng app giáo dục KidsUP English
Tìm hiểu về ứng dụng giáo dục KidsUP English
KidsUP English có giao diện thân thiện trẻ nhỏ, cùng phương pháp học tương tác đa giác quan Multisensory Learning là nghe – nhìn – đọc – nói – chạm giúp trẻ tăng hứng thú. Gia sư, trợ giảng AI theo sát, giúp cải thiện quá trình học tập của con theo từng nhóm kĩ năng, thông báo kết quả học tập thường xuyên cho phụ huynh.
Công nghệ KidsUP AI tự động đánh giá, phân tích, sửa lỗi phát âm cho trẻ, tạo môi trường cho trẻ luyện phát âm như trẻ em Anh, Mỹ. Nhờ vậy mà phụ huynh có thể dễ dàng và tiện lợi trong việc theo sát quá trình học của con. Chương trình học bài bản cho trẻ từ 3 tuổi với 150+ bài học đánh vần, 1000+ từ vựng thông dụng, 3000+ cụm từ và mẫu câu phổ biến được biên soạn bởi đội ngũ chuyên gia hàng đầu.
Đặc biệt, trẻ sẽ có thể học mọi lúc, mọi nơi không cần kết nối mạng với học phí rẻ hơn 30 lần so với học tại trung tâm. Ba mẹ hoàn toàn có thể đăng ký cho con học thử ứng dụng này tại nút xanh lá bên trên mà không phải lo lắng về chi phí ba mẹ nhé.
Phương pháp phát âm và lặp lại
Phương pháp phát âm và lặp lại là một cách hiệu quả để giúp trẻ mầm non học cách phát âm và ghi nhớ các nguyên âm, phụ âm trong tiếng Anh. Bạn nên bắt đầu bằng cách hướng dẫn trẻ phát âm từng nguyên âm và phụ âm một cách chậm rãi, rõ ràng.
Phụ huynh hoặc giáo viên nên làm mẫu trước, sau đó yêu cầu trẻ lặp lại. Việc nghe và nhìn thấy cách phát âm sẽ giúp trẻ hiểu cách dùng miệng và lưỡi để tạo ra âm thanh.
Ba mẹ có thể cùng bé chơi trò chơi lặp lại. Ví dụ như bạn nên chọn những từ mà trẻ thường xuyên gặp trong cuộc sống hàng ngày, như cat (con mèo), book (quyển sách), ball (quả bóng),… Sau khi phát âm từ đó một cách rõ ràng, bạn nên khuyến khích trẻ lặp lại từ vựng nhiều lần để ghi nhớ và làm quen với cách phát âm chính xác.
Chơi trò chơi với chữ cái
Vì trẻ nhỏ thường tiếp thu kiến thức tốt hơn thông qua các hoạt động vui chơi và tương tác. Do đó, phương pháp giúp trẻ mầm non học nguyên âm và phụ âm qua trò chơi là cách tiếp cận rất hiệu quả.
Bạn nên chuẩn bị các thẻ có hình ảnh và các chữ cái rời. Ví dụ: bạn có thể chuẩn bị thẻ hình quả chuối (banana) và thẻ có chữ cái “B”. Trẻ sẽ phải ghép chữ cái tương ứng với hình ảnh. Trò chơi này giúp trẻ nhận diện và phân biệt giữa nguyên âm và phụ âm, đồng thời kết nối âm thanh của chữ cái với hình ảnh, làm tăng khả năng ghi nhớ.
Học theo nhóm từ
Bạn cũng có thể lựa chọn phân loại nhóm từ để giúp cho bé dễ dàng học tập hơn. Đối với nguyên âm, bạn nên bắt đầu bằng việc chọn một nguyên âm cụ thể, chẳng hạn như âm “a” ngắn.
Bạn có thể dạy trẻ các từ có chung nguyên âm này như “cat”, “bat”, “rat”. Phụ huynh nên tạo ra các hoạt động như ghép từ với hình ảnh, hoặc yêu cầu trẻ phát âm từ để trẻ nghe rõ sự giống nhau giữa các từ này.
Sau khi trẻ đã nắm vững nguyên âm, bạn chuyển sang dạy các nhóm từ có phụ âm giống nhau ở đầu hoặc cuối, chẳng hạn như nhóm các từ bắt đầu bằng phụ âm “d” như “dog”, “dig”, “duck”. Bạn có thể làm phong phú hoạt động bằng cách tạo các bài hát hoặc câu chuyện ngắn chứa các từ có chung phụ âm.
Trò chơi kết hợp vận động
Một phương pháp học nguyên âm và phụ âm trong tiếng anh được ưa chuộng chính là trò chơi kết hợp vận động. Âm nhạc và vận động giúp tăng cường khả năng ghi nhớ và nhận diện âm thanh của trẻ. Khi kết hợp cả hai yếu tố này, trẻ dễ dàng hình thành sự liên kết giữa chữ cái và âm thanh, đồng thời cảm thấy hứng thú hơn với việc học.
Bạn có thể tham khảo hai trò chơi sau đây để hướng dẫn bé vừa học vừa chơi:
- Bước nhảy chữ cái: Dán các chữ cái lên sàn nhà và yêu cầu trẻ nhảy tới chữ cái khi nghe âm tương ứng. Điều này kết hợp giữa vận động thể chất và nhận thức, giúp trẻ nhớ lâu hơn.
- Hát và nhảy theo bảng chữ cái: Hướng dẫn trẻ hát và nhảy theo bài hát bảng chữ cái (Alphabet Song), điều này giúp trẻ nhớ rõ các âm thanh của nguyên âm và phụ âm.
Lưu ý khi trẻ học nguyên âm và phụ âm trong tiếng anh
– Nhầm lẫn giữa nguyên âm và phụ âm
Trong tiếng Anh, nhiều âm thanh của nguyên âm và phụ âm có thể không rõ ràng và dễ gây nhầm lẫn. Các nguyên âm trong tiếng Anh thường có cách phát âm khác nhau tùy theo vị trí của chúng trong từ. Điều này dẫn đến bé dễ dàng nhầm lẫn giữa nguyên âm và phụ âm.
Nguyên âm trong tiếng Anh có thể có các dạng âm dài, âm ngắn và thay đổi dựa trên ngữ cảnh. Điều này làm cho việc học nguyên âm khó khăn hơn vì trẻ có thể không nhận ra cùng một chữ cái nhưng lại có các âm khác nhau (ví dụ: “a” trong “cat” và “a” trong “cake”).
Một số âm phụ âm có thể phức tạp hơn vì chúng có thể được ghép lại để tạo ra âm mới (ví dụ: “ch”, “sh”, “th”). Điều này dễ làm trẻ nhầm lẫn giữa âm đơn và âm ghép.
– Ba mẹ tạo thói quen học mỗi ngày cho bé và nên có sự kiểm tra lặp lại nhưng tránh tạo áp lực học tập cho con
Muốn con yêu học tốt nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh thì bí quyết đơn giản là hãy biến việc học thành thói quen hàng ngày thật vui nhé! Nhưng đừng quên bé vẫn đang trong độ tuổi mầm non, học phát âm không dễ đâu, con sẽ cần thời gian để quen với âm thanh mới. Vậy nên ba mẹ hãy thật kiên nhẫn trong quá trình đồng hành cùng con học ngoại ngữ nhé.
Kết luận
Trên là bộ những nội dung về các tối ưu cho bé trong độ tuổi mầm non khi học nguyên âm và phụ âm trong tiếng anh mà KidsUP muốn chia sẻ tới mọi người. Hy vọng rằng đây sẽ một nội dung hữu ích với nhiều bậc ba mẹ đang có con trong độ tuổi này.
