Học cách đánh vần là một trong những bài học đầu tiên nhằm giúp xây dựng nền tảng học đọc học viết của trẻ. Nhiều cha mẹ dạy con đánh vần trước tại nhà để trang bị cho con nền tảng cần thiết trước khi vào lớp 1. Vậy đâu là những cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần hiệu quả? Hãy cùng tham khảo nội dung bài viết của KidsUP dưới đây nhé!
Khi nào nên bắt đầu dạy trẻ lớp 1 đánh vần?
Trước khi tìm hiểu về các cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần, cha mẹ nên tìm hiểu về thời điểm thích hợp để bắt đầu dạy trẻ bài học cơ bản này. Sau đây là một số dấu hiệu nhận biết thời điểm thích hợp để cho trẻ học đánh vần và những sai lầm phụ huynh thường gặp phải khi dạy trẻ đánh vần quá sớm.
Dấu hiệu nhận biết trẻ đã sẵn sàng học đánh vần
Cha mẹ nên quan sát những thói quen của con để xác định thời điểm thích hợp để bắt đầu dạy trẻ đánh vần. Điều này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nền tảng tư duy ngôn ngữ của trẻ. Thường thì trẻ trong độ tuổi từ 4 – 6 tuổi là đã có thể học đánh vần, nhiều trẻ thông minh thì có thể sớm hơn một chút.
Một số dấu hiệu cho biết trẻ đã sẵn sàng học đánh vần:
- Trẻ hứng thú với sách, truyện: Việc trẻ bắt đầu tỏ ra hứng thú với việc đọc sách cho thấy trẻ có sự hứng thú với ngôn ngữ đọc và viết. Trẻ bắt đầu học đánh vần trong thời điểm này sẽ giúp trẻ duy trì sự hứng thú với việc học đọc con.
- Nhận biết mặt chữ: Trẻ có thể nhận ra và gọi tên hầu hết các chữ cái trong bảng chữ cái.
- Phân biệt âm thanh: Trẻ có thể phân biệt được các âm thanh khác nhau trong từ.
- Kết nối chữ cái và âm thanh: Trẻ có thể kết nối chữ cái với âm thanh tương ứng của nó.
Những sai lầm thường gặp khi dạy trẻ đánh vần quá sớm
Nhiều cha mẹ lo sợ con sẽ thua kém hay tụt lại so với các bạn cùng trang lứa nên đã dạy trẻ học đánh vần từ rất sớm. Tuy nhiên, việc học đánh vần quá sớm thực sự không hiệu quả với đa số các bé.
- Gây áp lực và căng thẳng cho trẻ: Trẻ nhỏ cần được học tập thông qua vui chơi và khám phá. Việc ép buộc trẻ học đánh vần khi chưa sẵn sàng có thể khiến trẻ cảm thấy áp lực, căng thẳng và mất hứng thú với việc học.
- Làm giảm sự sáng tạo và tư duy: Trẻ nhỏ có khả năng tư duy hình ảnh và sáng tạo rất tốt. Việc tập trung quá sớm vào việc học đánh vần có thể hạn chế sự phát triển tự nhiên này của trẻ.
- Gây ra sự nhàm chán và mất tập trung: Trẻ nhỏ có khoảng thời gian chú ý ngắn. Việc học đánh vần quá lâu có thể khiến trẻ cảm thấy nhàm chán và mất tập trung.
- Tạo ra những trải nghiệm tiêu cực với việc học: Nếu trẻ gặp khó khăn trong việc học đánh vần, điều này có thể khiến trẻ cảm thấy thất vọng và chán nản. Những trải nghiệm tiêu cực này có thể ảnh hưởng đến thái độ của trẻ đối với việc học trong tương lai.
Các bước dạy trẻ lớp 1 đánh vần từ dễ đến khó
Sau khi đã nắm rõ một số lưu ý khi dạy trẻ lớp 1 học đánh vần, sau đây KidsUP sẽ gợi ý cho các phụ huynh cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần hiệu quả với từng bước từ dễ đến khó.
Bước 1: Làm quen với bảng chữ cái và các âm cơ bản
Bước đầu tiên để trẻ học đánh vần một cách hiệu quả là trẻ cần phải có một nền tảng về ngữ âm vững chắc. Vậy nên cha mẹ cần phải cho con làm quen với bảng chữ cái và phân biệt các nguyên âm, phụ âm và dấu thanh. Sau đó là cho bé tập ghép những âm tiết cơ bản với nhau.
Ví dụ về cách dạy trẻ ghép vần có thể bắt đầu như sau:
- Cha mẹ có thể bắt đầu dạy trẻ bảng chữ cái, sử dụng các hình ảnh minh họa đơn giản.
- Khi trẻ đã thuộc mặt chữ, bố mẹ giải thích cho trẻ đâu là nguyên âm, đâu là phụ âm (Ví dụ: “a” là nguyên âm, “b” là phụ âm) và khái niệm về các dấu thanh.
- Đến khi trẻ đã nắm vững các khái niệm tên, cha mẹ có thể bắt đầu dạy trẻ ghép chữ để ra các âm cơ bản. (Ví dụ: ia, iê, th, ch)
Bước 2: Luyện tập đánh vần các từ đơn giản
Sau khi trẻ đã quen với các âm tiết trong tiếng Việt, cha mẹ có thể bắt đầu dạy trẻ đánh vần những từ đơn giản và thông dụng trong cuộc sống hàng ngày. Bố mẹ cũng nên luyện tập thường xuyên với trẻ để trẻ hình thành thói quen đánh vần và phát âm cho bé.
Cách dạy bé đánh vần tốt nhất là bắt đầu dạy từ những từ đơn bản
Ví dụ:
- ba: bờ-a/ ba;
- ban: a-nờ-an, bờ-an-ban/ ban;
- bạn: a-nờ-an, bờ-an-ban nặng bạn/ bạn
Bước 3: Đánh vần các từ ghép và từ láy
Khi trẻ đánh vần thành thạo những từ đơn giản, cha mẹ có thể bắt đầu cho bé học đánh vần các từ ghép và từ láy. Từ ghép là những từ được tạo thành từ ít nhất hai từ đơn và đều có nghĩa. Từ láy là những từ được tạo thành từ các tiếng có âm đầu hay âm vần hoặc cả hai giống nhau. Để đánh vần những từ này, trẻ chỉ cần ghép vần 2 từ vào với nhau.
Ví dụ: Trẻ học đánh vần từ “thơm tho” và từ “bông hoa”
- Từ “thơm tho”: ơ-mờ-ơm, thờ-ơm-thơm, thờ-o-tho/ thơm tho
- Từ “bông hoa”: ô-ngờ-ông, bờ-ông-bông, o-a-oa, hờ-oa-hoa/ bông hoa
Bước 4: Đánh vần các câu đơn và câu ghép
Cha mẹ nên cho bé bắt đầu học đánh vần các câu đơn, sau đó là các câu ghép. Khi bé đã đánh vần trôi chảy các từ đơn, từ ghép và từ láy, phụ huynh có thể tăng độ khó lên bằng cách dạy bé đánh vần câu ghép.
Câu đơn là những câu chỉ có một mệnh đề. Câu ghép là loại câu gồm nhiều mệnh đề và thường được nối với nhau bằng các liên từ.
Ví dụ: Cha mẹ có thể dạy con đánh vần từ từ trong câu “Mẹ đi chợ” và tăng độ khó bằng cách cho trẻ đánh vần từng từ trong câu “Mẹ đi chợ và bé ở nhà”
Cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần tối ưu với ứng dụng công nghệ giáo dục
Trong thời buổi công nghệ hiện đại ngày càng phát triển, sử dụng các phần mềm giáo dục cũng là một cách dạy trẻ đánh vần vào lớp 1 hiệu quả. Những ứng dụng này thường được nghiên cứu và lập trình sao cho trẻ có thể học đánh vần một cách dễ dàng và hiệu quả nhất.
Ba mẹ có thể đăng ký cho con học thử ứng dụng KidsUP Tiếng Việt để trải nghiệm thực tế những lợi ích mà app giáo dục này mang lại cho con ngay tại nhà. Ba mẹ cũng yên tâm là ứng dụng có thể học được mọi lúc mọi nơi mà không cần kết nối mạng. Để tìm hiểu kỹ hơn về ứng dụng thì mời ba mẹ xem qua video giới thiệu dưới đây KidsUP trước khi đăng ký học thử cho con nhé.
Kết Luận
Bài viết trên chia sẻ cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần sao cho trẻ dễ tiếp thu và nhớ lâu, cũng như một vài lưu ý khi cha mẹ bắt đầu dạy trẻ đánh vần. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích cho các bậc cha mẹ. Hãy theo dõi KidsUP thường xuyên để cập nhật những thông tin mới nhất về cách dạy trẻ phát triển toàn diện, ba mẹ nhé!
