Giai đoạn 12 tháng tuổi đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển ngôn ngữ của trẻ. Đây là thời điểm bé bắt đầu hình thành khả năng giao tiếp cơ bản, xây dựng nền tảng cho các kỹ năng sống sau này. Việc hỗ trợ trẻ phát triển ngôn ngữ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ. Trong bài viết này, KidsUP sẽ gợi ý cho các bậc phụ huynh về cách dạy trẻ 1 tuổi tập nói đơn giản mà vô cùng hiệu quả.
Giai đoạn nào trẻ bắt đầu có thể tập nói?
Trước khi tìm hiểu về cách dạy trẻ 1 tuổi tập nói, cha mẹ cần phải xác định thời điểm thích hợp để bắt đầu dạy con. Trong những năm đầu đời, cơ thể và trí não của trẻ phát triển một cách nhanh chóng. Nhờ vậy, trẻ sẽ dần hình thành nhận thức với xung quanh và bắt đầu học cách phát âm sau vài tháng chào đời. Theo các chuyên gia, thông thường trẻ bắt đầu học nói theo từng giai đoạn:
- 0-6 tháng: Trẻ bắt đầu phát âm các âm thanh như “ooh” và “aah” và cười, thậm chí có thể phản ứng lại với giọng nói của ba mẹ.
- 6-9 tháng: Trẻ bắt đầu tạo ra âm thanh có vẻ giống với ngôn ngữ hơn, như “ba-ba” hoặc “ma-ma”, nhưng đây chưa phải là lời nói có ý nghĩa.
- 9-12 tháng: Trẻ có thể bắt đầu hiểu một số từ cơ bản và phản ứng lại với tên của mình. Trẻ có thể bắt đầu nói những từ đơn giản như “mama”, “dada” với ý nghĩa cụ thể.
- 12-18 tháng: Trẻ thường nói được từ đầu tiên và bắt đầu tăng số lượng từ vựng. Trẻ có thể sử dụng các từ đơn để diễn tả mong muốn hoặc nhu cầu của mình.
- 18-24 tháng: Trẻ bắt đầu ghép hai từ với nhau, tạo thành các cụm từ đơn giản như “mama đi”, “uống nước”.
Mỗi trẻ phát triển ngôn ngữ với tốc độ riêng, vì vậy nếu bé nhà bạn không đạt được các mốc này đúng thời gian, điều đó không nhất thiết phải là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu ba mẹ lo lắng về sự phát triển ngôn ngữ của con, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia phát triển trẻ em để được tư vấn.
Những cách dạy trẻ 1 tuổi tập nói phù hợp
Tùy vào từng giai đoạn phát triển và sở thích của mỗi đứa trẻ sẽ có các cách dạy nói phù hợp khác nhau. Trẻ trong giai đoạn 1 tuổi thường có tính tò mò và khả năng tiếp thu tương đối nhanh. Vậy nên, sau đây là một số gợi ý của KidsUP về những cách dạy trẻ 1 tuổi tập nói đơn giản mà cha mẹ có thể dễ dàng áp dụng cho bé.
Dùng ngôn ngữ phong phú để nói với trẻ
Sử dụng ngôn ngữ đa dạng và phong phú là vô cùng quan trọng trong quá trình dạy bé 1 tuổi tập nói. Điều này không chỉ giúp cho vốn từ của trẻ trở nên phong phú hơn mà còn góp phần thúc đẩy phát triển trí não cho bé.
Vậy nên thay vì chỉ lặp lại những từ đơn giản, phụ huynh nên mô tả chi tiết các sự vật, hiện tượng và hành động bằng những từ ngữ mới. Bên cạnh đó, ba mẹ kết hợp với những từ bé đã biết cùng hình ảnh và cử chỉ liên quan để bé dễ nhận biết. Điều này không chỉ giúp trẻ dẫn mở rộng vốn từ mà còn kích thích trí tò mò và sự khám phá của trẻ.
Phương Pháp “Lặp Lại” Và “Mô Phỏng”
Phương pháp lặp lại và mô phỏng được coi là một trong những phương pháp tập nói cho trẻ 1 tuổi vô cùng đơn giản và hữu hiệu. Trẻ trong độ tuổi này sẽ luôn tò mò, quan sát những người xung quanh và bắt chước theo. Do đó, phụ huynh có thể tận dụng đặc điểm này của trẻ để dạy bé tập nói dễ dàng hơn.
Khi trẻ bập bẹ phát âm, cha mẹ nên lặp lại những âm thanh đó để khuyến khích trẻ tiếp tục giao tiếp. Ngoài ra, nếu trẻ phát âm chưa chuẩn hay biểu đạt chưa chính xác, cha mẹ nên mô phỏng lại lời của trẻ. Sau đó chỉ cho trẻ cách giao tiếp đúng bằng phương pháp lặp lại.
Tận Dụng Những Khoảnh Khắc Hàng Ngày Để Tập Nói
Một trong những cách dạy bé 1 tuổi tập nói vô cùng đơn giản đó là ứng dụng việc tập nói vào trong việc hàng ngày. Điều này sẽ giúp bé dễ dàng học nói một cách tự nhiên và kích thích sự thích thú của trẻ đối với việc nói. Ngoài ra, việc kết hợp ngôn ngữ vào các hoạt động thường ngày như ăn uống, tắm rửa, đi dạo sẽ giúp trẻ hình thành những liên kết ý nghĩa giữa từ ngữ và thực tế.
Thay đổi thói quen của ba mẹ để tập nói cho bé 1 tuổi
“Con cái là tấm gương phản chiếu của cha mẹ” điều này cũng áp dụng cả trong quá trình dạy trẻ 1 tuổi tập nói. Bởi vì trẻ trong độ tuổi này thường rất hiếu kỳ và hay bắt chước theo những người lớn xung quanh. Đó đó, cha mẹ cũng cần phải thay đổi thói quen của mình để giúp con học nói một cách tích cực và tự nhiên.
Giao Tiếp Nhiều Hơn Với Trẻ
Giao tiếp thường xuyên là yếu tố then chốt để giúp trẻ 1 tuổi phát triển ngôn ngữ. Khi bố mẹ dành thời gian trò chuyện, đọc sách, hát và chơi cùng bé, bé sẽ được tiếp xúc với ngôn ngữ một cách tự nhiên và thường xuyên. Những hoạt động giao tiếp với cha mẹ sẽ giúp trẻ dễ dàng làm quen với những từ, cụm từ và mẫu câu thông dụng giúp trẻ tập nói hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, việc giao tiếp cũng giúp tăng cường mối quan hệ giữa bố mẹ và con cái, tạo ra một môi trường ấm áp và an toàn để bé phát triển.
Không nói hộ con khi ra ngoài
Khi con muốn diễn đạt điều gì đó, ba mẹ không nên nói hộ mà thay vào đó, khuyến khích con tự diễn đạt. Nếu con gặp khó khăn, hãy giúp con bằng cách gợi ý hoặc nói chậm rãi để con bắt chước. Nếu bé thật sự có mong muốn gì thì chắc chắn bé phải cố gắng mở miệng ra để thể hiện nhu cầu bản thân.
Những Lưu Ý Khi Dạy Bé 1 Tuổi Tập Nói
Quá trình tập nói cho bé 1 tuổi không hề dễ dàng và đòi hỏi cần nhiều nỗ lực từ cả cha mẹ và trẻ. Để khiến cho quá trình này bớt khó khăn hơn, cha mẹ cần lưu ý một số điều sau:
Kiên Nhẫn Và Khuyến Khích
Dạy trẻ bất kì kỹ năng nào đều cần có sự kiên nhẫn và hỗ trợ rất lớn từ phía cha mẹ. Mỗi trẻ đều có một tốc độ phát triển ngôn ngữ khác nhau. Vậy nên, cha mẹ nên cần phải kiên nhẫn và tránh gây áp lực lên trẻ. Xây dựng một môi trường thoải mái để bé tự tin khám phá và thể hiện bản thân là điều vô cùng cần thiết. Ngoài ra, sự khích lệ từ cha mẹ sẽ là động lực lớn giúp bé tự tin hơn trong việc giao tiếp..
Nhận Biết Dấu Hiệu Cần Tham Vấn Chuyên Gia
Mặc dù hầu hết trẻ em đều bắt đầu nói vào khoảng 1 tuổi, nhưng vẫn sẽ có trường hợp ngoại lệ bé khó khăn trong việc phát triển ngôn ngữ. Nếu cha mẹ nhận thấy một số dấu hiệu bất thường của việc chậm nói như: không bập bẹ, không phản ứng khi được gọi tên, không chỉ vào đồ vật hoặc không hiểu những chỉ dẫn đơn giản, cha mẹ cần phải sớm đưa con đi khám để được tư vấn chuyên môn và có sự can thiệp kịp thời.
Kết Luận
Dạy trẻ tập nói là một quá trình vô cùng dài hơi, đóng vai trò then chốt để trẻ xây dựng nền tảng phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Hy vọng những cách dạy trẻ 1 tuổi tập nói mà KidsUP chia sẻ ở trên sẽ giúp quá trình dạy trẻ của ba mẹ hiệu quả hơn. Chúc các bé nhà ba mẹ luôn mạnh khỏe và sẽ nhanh biết biết nói.
