Trẻ em chính là tương lai của xã hội và sức khỏe của các bé là yếu tố then chốt đảm bảo sự phát triển hoàn thiện. Tuy nhiên tình trạng trẻ bị suy dinh dưỡng vẫn là một vấn đề nhức nhối, đặc biệt là ở các nước đang phát triển. Do đó, việc biết cách chăm sóc trẻ bị suy dinh dưỡng để bé phát triển là kiến thức mà bạn cần nắm được. Hãy cùng với KidsUP tìm hiểu về cách tạo bảng dinh dưỡng cho trẻ suy dinh dưỡng nhé!
Tác động của suy dinh dưỡng đến sức khỏe và phát triển của trẻ
Trước khi tìm hiểu về cách chăm sóc trẻ bị suy dinh dưỡng, bạn cần hiểu về tác động của suy dinh dưỡng đến sự phát triển của bé. Điều này sẽ giúp cho ba mẹ hiểu rõ được những hậu quả nghiêm trọng mà chứng suy dinh dưỡng này mang lại.
– Ảnh hưởng đến tăng trưởng thể chất
- Chậm tăng cân và chiều cao: Trẻ suy dinh dưỡng thường thấp bé, nhẹ cân hơn so với bạn cùng tuổi.
- Ảnh hưởng đến hệ xương: Thiếu hụt canxi, vitamin D làm xương yếu, tăng nguy cơ còi xương.
- Cơ thể kém phát triển: Trẻ dễ bị teo cơ, giảm khối lượng cơ bắp.
– Suy giảm hệ miễn dịch
- Dễ mắc bệnh: Hệ miễn dịch suy yếu khiến trẻ dễ bị viêm nhiễm, bệnh lý tiêu hóa, hô hấp.
- Vết thương lâu lành: Quá trình hồi phục chậm hơn so với trẻ có dinh dưỡng tốt.
– Ảnh hưởng đến phát triển trí tuệ
- Chậm phát triển não bộ: Thiếu hụt vi chất quan trọng như sắt, i-ốt, DHA làm suy giảm trí nhớ, khả năng tập trung.
- Học tập kém hiệu quả: Trẻ dễ mất tập trung, tiếp thu chậm hơn bạn bè.
– Rối loạn tiêu hóa
- Khó hấp thu dưỡng chất: Suy dinh dưỡng làm tổn thương niêm mạc ruột, gây tiêu chảy, táo bón.
- Ăn uống kém: Trẻ biếng ăn, kém ngon miệng, tạo vòng luẩn quẩn suy dinh dưỡng kéo dài.
– Tác động đến tinh thần và cảm xúc
- Dễ cáu gắt, quấy khóc: Trẻ thiếu dinh dưỡng dễ cáu bẳn, khó ngủ.
- Tự ti, kém hòa nhập: Trẻ có vóc dáng thấp bé, yếu ớt có thể bị bạn bè trêu chọc, ảnh hưởng đến tâm lý
Cách phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi
Dưới đây là một số cách chăm sóc trẻ khi bé bị suy dinh dưỡng mà ba mẹ nên tham khảo bên cạnh các tư vấn của bác sĩ. Ngay cả khi bé không bị suy dinh dưỡng thì ba mẹ cũng có thể áp dụng những cách dưới đây để chăm sóc cho bé.
Chế độ dinh dưỡng cân bằng
– Lựa chọn thực phẩm phù hợp
Việc lựa chọn thực phẩm giàu dinh dưỡng sẽ giúp bổ sung dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Một số thực phẩm giàu dinh dưỡng mà bạn cần cung cấp cho bé như sau:
- Rau và quả là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất thiết yếu, giúp tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện chức năng cơ thể.
- Protein là thành phần quan trọng giúp xây dựng và phục hồi các mô cơ thể. Các nguồn protein chất lượng cao bao gồm: Thịt gà, cá, hải sản,…
- Ngũ cốc nguyên hạt giàu chất xơ, từ đó hệ tiêu hóa hoạt động sẽ tốt hơn. Các loại ngũ cốc nên bao gồm: Yến mạch, gạo lứt,…
Mời Ba Mẹ Tham Khảo Thêm: Phương pháp phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi
– Bổ sung ngoài các loại vitamin và khoáng chất cần thiết
Vậy thì trẻ suy dinh dưỡng cần bổ sung gì? Bạn cần bổ sung thêm các loại vitamin và khoáng chất cần thiết như:
- Vitamin A: Là nền tảng giúp tăng cường hệ miễn dịch, đồng thời cải thiện thị lực.
- Vitamin D: Giúp cơ thể dễ dàng hấp thu được dưỡng chất cần thiết, đưa phospho vào xương để xương chắc khỏe.
- Sắt: Đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển của hồng cầu, đồng thời ngăn ngừa thiếu máu.
Luyện tập thể chất và vận động
– Bài tập phù hợp cho trẻ suy dinh dưỡng
Một cách chăm sóc trẻ bị suy dinh dưỡng hiệu quả bên cạnh dinh dưỡng chính là lựa chọn các bài tập về thể chất và vận động. Hoạt động thể chất đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi và duy trì sức khỏe cho trẻ suy dinh dưỡng. Một số bài tập như:
- Đi bộ: Là bài tập dễ thực hiện và không yêu cầu thiết bị. Bắt đầu với quãng đường ngắn và tăng dần thời gian và khoảng cách.
- Chơi ngoài trời: Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động ngoài trời như đuổi bắt, nhảy dây hoặc chơi bóng, giúp phát triển thể lực và tinh thần.
- Yoga: Những bài tập yoga đơn giản cho các bé lớn giúp cải thiện sự cân bằng, tăng cường cơ bắp và giảm căng thẳng.
– Lợi ích của việc vận động đối với sức khỏe tổng thể
Vận động giúp kích thích hệ tiêu hóa, tăng cường quá trình hấp thu dinh dưỡng và giảm các vấn đề về tiêu hóa như táo bón. Bên cạnh đó, bé thường xuyên vận động giúp tăng cường hệ miễn dịch, giúp chống lại các bệnh nhiễm trùng và cải thiện sức khỏe tổng thể.
Mời Ba Mẹ Tham Khảo Thêm: Thực đơn cho trẻ suy dinh dưỡng 2 tuổi cải thiện cân nặng
Chăm sóc tinh thần của trẻ
Chăm sóc tâm lý là yếu tố quan trọng không thể thiếu trong quá trình phục hồi của trẻ bị suy dinh dưỡng. Ba mẹ có thể tham khảo một số gợi ý sau đây để giúp quá trình chăm sóc trở nên dễ dàng hơn:
– Tạo môi trường vui vẻ và an lành
Bạn nên cho trẻ cảm thấy an toàn và được yêu thương trong gia đình. Ba mẹ hãy chủ động tạo không khí gia đình vui vẻ, hòa thuận để trẻ cảm nhận được sự quan tâm từ cha mẹ và người thân.
– Khuyến khích giao tiếp và chơi đùa
Ba mẹ nên khuyến khích trẻ giao tiếp với gia đình và bạn bè. Bạn hãy dành thời gian để trò chuyện, chia sẻ, giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp và cảm thấy được tôn trọng.
Bạn nên khuyến khích bé tham gia vào các nhóm bạn bè hoặc lớp học ngoại khóa để trẻ có cơ hội giao lưu và học hỏi. Những hoạt động nhóm này không chỉ giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội mà còn tạo ra môi trường hỗ trợ tinh thần tích cực.
Theo dõi và đánh giá sự cải thiện của bé
Sau khoảng thời gian thực hiện những cách chăm sóc trẻ bị suy dinh dưỡng, ba mẹ cần đánh giá lại tình trạng sức khỏe của trẻ. Điều này sẽ giúp cho bạn xem xét được các phương pháp áp dụng có hiệu quả hay không.
– Khám định kỳ để nắm rõ các chỉ số cơ thể bé
Ngay khi phát hiện hoặc nghi ngờ trẻ bị suy dinh dưỡng, ba mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để khám lần đầu. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe hiện tại, xác định mức độ suy dinh dưỡng và đề xuất kế hoạch điều trị.
Trong giai đoạn đầu của quá trình phục hồi, bạn nên đưa trẻ đi khám hàng tháng để bác sĩ có thể theo dõi tiến trình và điều chỉnh chế độ dinh dưỡng nếu cần thiết. Sau khi tình trạng suy dinh dưỡng đã được kiểm soát, ba mẹ nên duy trì lịch khám định kỳ mỗi 3-6 tháng cho bé.
– Chỉ số cần theo dõi
Việc theo dõi các chỉ số sức khỏe của trẻ suy dinh dưỡng là rất quan trọng để đánh giá tình trạng dinh dưỡng và hiệu quả của các biện pháp can thiệp. Dưới đây là các chỉ số cần theo dõi:
BMI: Tính chỉ số BMI bằng cách chia cân nặng (kg) cho bình phương chiều cao (m). Chỉ số BMI giúp xác định mức độ gầy, bình thường, thừa cân hoặc béo phì.
Chỉ số BMI (Body Mass Index) là một công cụ dùng để đánh giá tình trạng dinh dưỡng của trẻ. Công thức tính chỉ số BMI cho trẻ suy dinh dưỡng như sau:
BMI= Cân nặng (kg)/ Chiều cao (m)^2
Ví dụ cụ thể: Giả sử một trẻ có cân nặng là 15 kg và chiều cao là 1 m. Công thức tính BMI sẽ được áp dụng như sau:
BMI=15/ 1^2= 15
– Cách đánh giá chỉ số BMI ở trẻ em
Để đánh giá tình trạng dinh dưỡng của trẻ dựa trên chỉ số BMI, cần sử dụng bảng tham chiếu chỉ số BMI theo tuổi và giới tính. Các tiêu chuẩn này khác nhau tuỳ thuộc vào tổ chức y tế, nhưng thường tuân theo các ngưỡng sau:
- Dưới 5%: Suy dinh dưỡng hoặc thiếu cân.
- Từ 5% đến 85%: Trẻ có cân nặng bình thường.
- Từ 85% đến 95%: Trẻ thừa cân.
- Trên 95%: Trẻ béo phì.
Các ngưỡng này được dựa trên các biểu đồ tăng trưởng chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
- WHZ: Tỷ lệ cân nặng theo chiều cao giúp đánh giá tình trạng dinh dưỡng ngắn hạn. Chỉ số WHZ thấp cho thấy trẻ có thể bị suy dinh dưỡng cấp tính.
- HAZ: Tỷ lệ chiều cao theo tuổi giúp đánh giá sự phát triển dài hạn. Chỉ số HAZ thấp cho thấy trẻ bị suy dinh dưỡng mãn tính hoặc thấp còi.
Kết luận
Thông qua bài viết trên, KidsUP đã chia sẻ với bạn những cách chăm sóc trẻ bị suy dinh dưỡng cùng với những thông tin liên quan. Mong rằng nội dung mà chúng tôi mang đến sẽ giúp ích được cho ba mẹ trong quá trình nuôi dạy con cái.
