Bạn đang đau đầu vì con cứ quên bảng đơn vị đo khối lượng? Đừng lo! Bài viết này của KidsUP sẽ bật mí cho ba mẹ và các em học sinh một mẹo ghi nhớ cực kỳ đơn giản, dễ thuộc, nhớ lâu. Không còn cảnh học trước quên sau, chỉ cần áp dụng đúng cách, bé sẽ nắm chắc kiến thức và làm bài toán thật tự tin.
Khái niệm khối lượng và đơn vị đo khối lượng
Khối lượng là gì?
Khối lượng là lượng vật chất có trong một vật. Nói cách đơn giản, khối lượng cho biết một vật nặng hay nhẹ. Ví dụ: một quả táo có khối lượng khoảng 200 gam, còn một bao gạo có thể nặng tới 10 kilôgam.
Đơn vị đo khối lượng là gì?
Đơn vị đo khối lượng là những “thước đo” giúp chúng ta biết chính xác một vật nặng bao nhiêu. Trong chương trình Tiểu học, các đơn vị thường gặp là: tấn (t), yến, kilôgam (kg), hectôgam (hg), đềcagam (dag), gam (g), và miligam (mg).
Mỗi đơn vị đo sẽ lớn hơn hoặc nhỏ hơn nhau 10 lần. Vì vậy, hiểu rõ bảng đơn vị đo khối lượng sẽ giúp học sinh dễ dàng chuyển đổi và làm bài tập chính xác hơn.
Bảng đơn vị đo khối lượng chuẩn từ lớn đến bé
Khi học về khối lượng, học sinh cần ghi nhớ một bảng gồm các đơn vị từ lớn đến bé như sau: Tấn > Tạ > Yến > Kilôgam (kg) > Hectôgam (hg) > Đềcagam (dag) > Gam (g)
Bảng đơn vị đo khối lượng và quy đổi theo chuẩn quốc tế và được áp dụng phổ biến trong tất cả SGK.
| Tấn | Tạ | Yến | Kg(Ki-lo-gam) (hay còn gọi là cân, ký theo ngôn ngữ
địa phương ở Việt Nam) |
hg(Héc-to-gam) (hay còn gọi là lạng theo ngôn ngữ địa phương ở Việt Nam) | dag(Đe-ca-gam) | g(Gam) | |
| 1 đơn vị | 1 tấn | 1 tạ | 1 yến | 1 kg | 1 hg | 1 dag | 1 g |
| = 10 tạ | = 10 yến | = 10 kg | = 10 hg | = 10 dag | = 10 g | ||
| = 100 yến | = 100 kg | = 10.000 g | = 1000 g | = 100 g | |||
| = 1000 kg | = 100.000 g |
Ghi nhớ:
- Mỗi đơn vị lớn hơn gấp 10 lần đơn vị liền sau.
- Mỗi đơn vị nhỏ hơn bằng 1/10 đơn vị liền trước
Dưới đây là bài thơ giúp trẻ học dễ dàng ghi nhớ thứ tự của các đơn vị đo lường khối lượng mà trẻ nên học thuộc.
“Tấn, tạ, yến – nhớ đừng sai,
Kế đến ki-lô đứng giữa hàng dài.
Héc-tô, đề-ca rồi đến gam,
Mỗi bậc cách nhau mười lần – không sợ sai!”
Mẹo ghi nhớ bảng đơn vị đo khối lượng dễ dàng
Học bảng đơn vị đo khối lượng sẽ không còn là “nỗi ám ảnh” nếu học sinh biết cách ghi nhớ thông minh, vừa học vừa chơi. Dưới đây là 3 mẹo học cực hiệu quả mà ba mẹ có thể áp dụng cùng con.
– Mẹo 1: Sử dụng câu chuyện hoặc hình ảnh liên tưởng
Việc tạo ra một câu chuyện nhỏ với các nhân vật đại diện cho từng đơn vị sẽ giúp trẻ nhớ lâu hơn. Ví dụ:
“Bạn Tấn to lớn dẫn theo bạn Tạ khỏe mạnh, rồi đến Yến nhẹ nhàng, theo sau là bạn Kilô siêng năng… Cuối hàng là các bạn nhỏ xíu Hg, Dag và bé Gam.”
Ba mẹ có thể vẽ minh họa các nhân vật theo thứ tự từ lớn đến bé, tạo thành một “hành trình khám phá khối lượng” thật sinh động và vui nhộn.
– Mẹo 2: Sáng tạo bài hát hoặc vần điệu
Bé sẽ nhớ bài nhanh hơn nếu được học qua bài hát hoặc thơ vui. Ví dụ:
“Tấn, tạ, yến, kilôgam,
Héc-tô, đề-ca, cuối cùng là gam.
Mỗi đơn vị cách nhau một chục,
Học thật vui, chẳng lo nhầm lẫn!”
Ba mẹ có thể lắp giai điệu quen thuộc như “Con cò bé bé” hay “Bé bé bằng bông” để hát cùng bé mỗi ngày.
– Mẹo 3: Sử dụng sơ đồ tư duy hoặc bảng màu sắc
Mỗi đơn vị được tô một màu riêng sẽ giúp bé dễ ghi nhớ hơn. Gợi ý:
- Tấn: đỏ
- Tạ: cam
- Yến: vàng
- Kg: xanh lá
- Hg: xanh dương
- Dag: tím
- Gam: hồng
Ba mẹ có thể hướng dẫn bé vẽ một sơ đồ tư duy đơn giản với các mũi tên nối tiếp nhau và gắn biểu tượng minh họa (cái bao gạo – quả táo – viên bi…) để tăng khả năng ghi nhớ bằng hình ảnh.
Lưu ý khi học và áp dụng bảng đơn vị đo khối lượng
Khi học và làm bài tập liên quan đến đơn vị đo khối lượng, học sinh cần lưu ý một số điểm quan trọng sau để tránh nhầm lẫn và đảm bảo kết quả chính xác:
– Lưu ý 1: Tránh nhầm lẫn giữa các đơn vị
Một trong những lỗi phổ biến nhất là nhầm lẫn giữa các đơn vị có tên gần giống hoặc giá trị chênh lệch không quá lớn, như:
- kg và hg (1 kg = 10 hg)
- dag và g (1 dag = 10 g)
Cách tránh nhầm:
- Luôn học theo thứ tự chuẩn từ lớn đến bé (Tấn → Tạ → Yến → Kg → Hg → Dag → Gam)
- Dùng bảng màu, sơ đồ tư duy hoặc bài hát đã học để kiểm tra lại
- Khi làm bài, có thể viết ra giấy thứ tự các đơn vị trước khi đổ
– Lưu ý 2: Kiểm tra lại kết quả sau khi chuyển đổi
Sau khi chuyển đổi giữa các đơn vị, học sinh nên kiểm tra lại bằng cách làm ngược lại để xem kết quả có đúng không.
Ví dụ: Nếu chuyển 3 kg = 3000 g
=> Thử ngược lại: 3000 g ÷ 1000 = 3 kg
Thói quen kiểm tra lại kết quả sẽ giúp học sinh làm bài cẩn thận, hạn chế sai sót khi thi cử.
Bài tập thực hành đơn vị đo khối lượng (CÓ ĐÁP ÁN)
– Bài tập chuyển đổi đơn vị
- 3 kg = ……
- 1 tấn = …… kg
- 5000 g = …… kg
- 2 yến = …… kg
- 1 kg = …… dag
- 120 dag = …… kg
- 10 hg = …… kg
- 2 tạ = …… kg
- 1 dag = …… g
- 0,5 kg = …… g
Đáp Án
- 3 kg = 3000 g
- 1 tấn = 1000 kg
- 5000 g = 5 kg
- 2 yến = 20 kg
- 1 kg = 10 dag
- 120 dag = 12 kg
- 10 hg = 1 kg
- 2 tạ = 200 kg
- 1 dag = 10 g
- 0,5 kg = 500 g
– Bài toán thực tế áp dụng
Bài 1: Một bao gạo nặng 35 kg. Hỏi bao gạo đó nặng bao nhiêu yến và tạ?
Bài 2: Một cửa hàng nhập về:
- 2 tấn đường
- 150 kg gạo
- 5 yến muối
Tính tổng khối lượng hàng hóa (đổi tất cả sang kg) và sắp xếp theo thứ tự giảm dần.
Đáp Án
Bài 1: 35 kg =
- 3 yến (vì 1 yến = 10 kg) và dư 5 kg
- Đổi sang tạ: 35 kg = 0,35 tạ (vì 1 tạ = 100 kg)
Đáp án: 35 kg = 3 yến 5 kg hoặc 0,35 tạ
Bài 2:
- 2 tấn = 2000 kg
- 150 kg = 150 kg
- 5 yến = 50 kg
Tổng khối lượng: 2000 + 150 + 50 = 2200 kg
Sắp xếp theo thứ tự giảm dần: Đườ ng (2000 kg) > Gạo (150 kg) > Muối (50 kg)
Kết Luận
Hy vọng qua bài viết này, ba mẹ và các em học sinh đã nắm vững bảng đơn vị đo khối lượng cùng cách ghi nhớ hiệu quả. Việc học sẽ trở nên nhẹ nhàng hơn nếu kết hợp mẹo học thông minh cùng các bài tập thực hành thường xuyên. Đồng hành cùng KidsUP, bé sẽ học nhanh – nhớ lâu và thêm yêu thích môn Toán mỗi ngày!
