Ngôn ngữ là công cụ, phương tiện giúp con làm quen với thế giới, biết cách biểu đạt cảm xúc, suy nghĩ của mình để phát triển tư duy và nhiều kỹ năng khác. Con bắt đầu học nói, và bắt đầu biết nói từ đơn đã là một thành công, vậy làm sao để con phát triển ngôn từ thành câu 2 từ, 3 từ và nói thành 1 câu hoàn chỉnh? Ba mẹ hãy tìm hiểu cách dạy trẻ phát triển ngôn ngữ dưới đây nhé!
Đặc điểm cho thấy trẻ đã phát triển khả năng ngôn ngữ
Dấu hiệu con phát triển ngôn ngữ (nguồn: Internet)
Thứ nhất, con thường bắt chước lại những gì người khác nói bằng phản xạ vô thức. Ví dụ khi mẹ gọi bố bằng “Anh ơi”, con cũng có thể nói theo dù mẹ không chủ ý dạy, bằng cách nói “anh”. Thú vị hơn, có những khi bố mẹ ca thán “Ôi trời ơi”, con cũng có thể nói liền cùng lúc 3 từ đơn “ôi trời ơi” một cách vô thức. Vậy nên không hề quá khi nói, ở giai đoạn này, bất kỳ lời nào bố mẹ nói ra cũng phải cẩn thận, nên nói những lời tích cực, vì con trẻ bắt chước rất nhanh.
Thứ 2, con đã bước đầu biết biểu đạt suy nghĩ dựa vào suy luận. Ví dụ, khi con đi đâu đó với mẹ về nhà và không thấy bố, trẻ có thể nói “Bố không ở nhà”. Lúc này, ngôn ngữ của trẻ không chỉ dừng lại ở mắt thấy tai nghe, cần hình ảnh chân thực, chuyển sang những nội dung đòi hỏi suy luận, logic và biểu đạt tư duy nhiều hơn.
Thứ 3, con hiểu về quyền sở hữu, ví dụ con có thể bi bô những câu như “Son của mẹ”, “Quần của bố” hoặc có thể tự gọi tên mình và trình bày rõ ràng. Con có thể dùng ngôn ngữ để miêu tả người hoặc vật thuộc quyền sở hữu của ai.
Cuối cùng là con có thể dùng ngôn ngữ để bình phẩm người hoặc sự vật. Ví dụ khi nhìn thấy đứa trẻ đang ăn vạ khóc lóc, con có thể nói “Bạn này hư”.
Cách dạy trẻ công thức ghép từ: Từ đơn + từ đơn = từ đôi
Cách dạy trẻ học ngôn ngữ nối từ (nguồn: freepik)
Khi bạn muốn phát triển từ đôi hoặc cụm từ, ba mẹ có thể lấy từ đơn đã học ghép cùng một từ đơn khác tạo thành một cụm từ.
Ví dụ: Ba mẹ dạy con từ “hoa” và từ “cúc”, sau đó ba mẹ phát âm từng từ tới khi con bật âm rõ. Rồi ba mẹ đọc liền 2 từ này nhanh và gần nhau hơn, thì tạo thành từ “hoa cúc”.
Khi con đã có từ đôi rồi, ba mẹ dùng từ đôi ghép với từ đôi thì tạo ra câu có 3 từ, 4 từ.
Ví dụ: Con biết từ “rau”, “cải”, “cúc”. Mẹ muốn dạy con từ có 3 chữ, thì dạy con ghép từ “rau cải” và từ “cúc”, sau đó dạy con đọc nhanh 2 từ này, tạo thành từ “rau cải cúc”.
Khi muốn phát triển từ thêm nữa, mẹ lại tiếp tục ghép câu 3 từ với từ ghép, ví dụ “con ăn”, “rau cải cúc” tạo thành câu “con ăn rau cải cúc”.
Khi dạy con nói từ đơn lên cụm từ, hãy kéo dài ở từ thứ 1, nhấn mạnh ở từ thứ 2
Dạy con phát triển ngôn ngữ qua bài hát đơn giản (nguồn: Freepik)
Ví dụ từ “ngôi sao”, ba mẹ sẽ đọc là “ngô ô ô ô iiiiiii sao!”. Bởi con mới chỉ biết nói từ đơn lẻ như “ngôi”, “sao” mà chưa thể nói được từ đôi, thì việc ba mẹ kéo dài từ đầu tiên sẽ giúp con chuyển tiếp giữa các từ liền mạch hơn, thay vì con phải lấy hơi 2 lần để đọc từng từ, thì việc kéo dài từ thứ nhất và nối liền từ thứ 2 giúp con kéo dài được câu hơn.
Phương pháp tráo thẻ nhanh Glenn Doman là cách dạy trẻ ngôn ngữ hiệu quả
Con trẻ luôn nhạy cảm với hình ảnh và con chữ, với phương pháp này con học cực kỳ nhanh. Đặc biệt đối với các bạn khó tập trung chú ý, chỉ nên có 1 hình ảnh duy nhất trên một mặt giấy. Tốt nhất, nếu ba mẹ không thể tự chuẩn bị học cụ hoặc lo sợ quá tốn thời gian bày vẽ, ba mẹ chỉ cần tải 1 ứng dụng duy nhất Kids UP, chứa gần 100 hoạt động tư duy trí tuệ cho con, cùng 33 bộ chủ đề Flashcard chuẩn phương pháp Giáo dục sớm Glenn Doman. Tốc độ tráo thẻ chuẩn, kích thước hình ảnh chuẩn tương tự kích thích thẻ cứng (ưu tiên dùng trên iPad) giúp việc học của con hiệu quả hơn ba mẹ nhé.
>>>>> Ba mẹ có thể tham khảo tạo đây: https://montessori.kidsup.net/phat-trien-ngon-ngu
Sử dụng bài thơ, bài hát có 3-4 cụm từ để “mớm lời” con
Ba mẹ có thể tìm hiểu sưu tầm các bài thơ ngắn, mỗi dòng từ 3-4 cụm từ thôi và dùng phương pháp con điền vào chỗ trống.
Ví dụ, bài hát “Cả nhà thương nhau” có đoạn “Ba thương con/Vì con giống mẹ”. Đầu tiên mẹ hát nhiều lần cho con thuộc làu. Sau đó mẹ sẽ thử đố con bằng cách nói trước 2 từ “Ba thương…”, con sẽ nói “con”. Mẹ hỏi tiếp “Vì con giống…”, con sẽ nói “mẹ”. Sau khi con đã nói làu làu, mẹ nâng cao câu đố. Khi đó mẹ chỉ nói trước 1 từ “Ba”, con sẽ nói “thương con”, mẹ nói “Vì con”, con nói “giống mẹ”… cứ như vậy đến khi con nói được cả câu 3 từ.
Sau đó mẹ dạy con câu hát 4 từ, 5 từ và khó dần. Các bài hát có thể là “Một con vịt”, “Cháu lên 3”,… những bài đơn giản và ngắn.
